Vanaf het schip gaan één of twee zuigbuizen naar de bodem van de zee of rivier. Aan het einde van de buis is een zogenaamde sleepkop verbonden. Deze sleepkop is te vergelijken met een kop van een stofzuiger en wordt over de grond gesleept. Een sleephopperzuiger slaat in de regel het opgezogen materiaal op in haar eigen beun, het water dat overblijft stroomt overboord. Het transporteren van het materiaal gebeurt door zogenaamd hydraulisch transport. Dit betekent dat de sleepkop, eventueel geholpen door persleidingen en stalen tanden, het bodemmateriaal moet kunnen loswrikken en in suspensie moet brengen. Dit betekent dat harde en vaste materialen zoals rotsmassieven of dichtgepakte kleilagen niet met dit soort schip gebaggerd kunnen worden. Hiervoor wordt een cutterzuiger gebruikt.
Een sleephopperzuiger kan haar beun weer leeg maken op een aantal manieren:
- Dumpen - Dit gebeurt door deuren of kleppen in de bodem van het schip te openen waardoor de lading onder uit het schip valt
- Persen - Door via jetpompen en waterjets onder hoge druk water in het beun te pompen wordt het materiaal in het beun weer "vloeibaar" gemaakt. Het ontstane mengsel kan door de baggerpompen worden aangezogen en kan het schip de lading verpersen door stalen en rubberen leidingen die aan het schip gekoppeld kunnen worden.
- Rainbowen - Dit is hetzelfde als "persen" alleen wordt de lading hier niet door een leiding geperst maar meteen vanuit het schip op de gewenste plaats geloosd, via een tromp in de persleiding die geplaatst is op of nabij de boeg van het schip.
Via kraan lossen - Met name in de zandhandel is het niet ongebruikelijk dat het gewonnen zand met behulp van loskranen uit het beun wordt geknepen.
